Istota pracy nerek polega na wydalaniu z organizmu szkodliwych substancji przemiany materii, nie tracąc za dużo wody i jonów, głównie sodu, potasu i chloru. W tym celu mocz jest poddawany procesom biochemicznym Polegają one na zagęszczaniu, dobieraniu odpowiednich stężeń dla wydalanych substancji i na niedopuszczaniu do utraty cennych aminokwasów, glukozy i białek.

Gdyby tak się nie działo, nerka wydalałaby ponad 100 litrów moczu na dobę, a my umarlibyśmy wskutek odwodnienia i utraty jonów. Nerki wytwarzają hormon (reninę), który wyzwala reakcje podwyższające ciśnienie krwi i regulujące ilość wydalanej z organizmu wody. Osoby z nadciśnieniem tętniczym powinny więc systematycznie badać nerki. O kontroli tego narządu muszą także pamiętać cukrzycy.