Polisacharydy – skrobia i błonnik

skrobiaPolisacharydy

SKROBIA – to jeden z bardziej znanych węglowodanów złożonych. Cząsteczka skrobi składa się z długiego łańcucha molekuł glukozy. Duże jej ilości znajdują się m. in. w chlebie, płatkach pełnoziarnistych, makaronach, ryżu, ziemniakach oraz roślinach strączkowych. Istnieją także przetworzone formy polisacharydów, do których zaliczamy m. in. polimery glukozy i maltodekstryny. Są to formy mające krótsze łańcuchy węglowodanowe, niż np. skrobia. Substancje te są łatwo rozpuszczalne w wodzie, stąd dość szybko wnikają do krwiobiegu i nie powodują przy tym takiego obciążenia układu pokarmowego, jak pokarmy w formie stałej. Krótko mówiąc, są najlepszym, najzdrowszym źródłem energii ze wszystkich węglowodanów i warto zapewniać sobie ich odpowiednie ilości w diecie.

BŁONNIK – to kolejny węglowodan złożony, którego znaczenia w diecie nie sposób przecenić. Dobrymi źródłami błonnika są owoce, warzywa, rośliny strączkowe, produkty pełnoziarniste oraz orzechy. O ile jest to forma węglowodanu, to nie ma ona żadnego znaczenia dla kaloryczności diety, ponieważ układ pokarmowy człowieka nie jest w stanie trawić błonnika. Ma on natomiast duże znaczenie dla utrzymania ciała w zdrowiu i kondycji, jego spożywanie zabezpiecza przed nowotworem jelita grubego, cukrzycą i choroba wieńcową serca. Ma też pozytywny wpływ na cholesterol, a dokładnie na obniżanie ilości jego „złej” formy poprzez wspomaganie wyprowadzania kwasów żółciowych poza ustrój. Są one odpowiedzialne za wytwarzanie cholesterolu, więc zmniejszenie ich ilości obniża jego ilość we krwi. Błonnik dzielimy na dwie podgrupy: rozpuszczalny i nierozpuszczalny, które podlegają dalszym podziałom. Warto powiedzieć, że błonnik nierozpuszczalny spowalnia rozkładanie skrobi, zwiększa masę wydalanych fekaliów, spowalnia wchłanianie glukozy. Błonnik rozpuszczalny natomiast powoduje obniżenie ilości złego cholesterolu LDL oraz spowalnia wchłanianie glukozy.

Celuloza jest składnikiem owoców, warzyw, a dokładnie tworzy ściany komórkowe roślin. Hemiceluloza jest przede wszystkim obecna w owsiankach i płatkach otrębowych. W związku z tym, że może być związkiem różnych monosacharydów, hemiceluloza może przybierać zarówno postać rozpuszczalną, jak i nierozpuszczalną. Pektyny, obecne w dużych ilościach w owocach cytrusowych oraz warzywach, są także wykorzystywane szeroko jako zagęstniki.