ZIELENINA RÓWNA SIĘ LUTEINA

Dlaczego szpinak, jarmuż i inne zielone warzywa są tak korzystne dla naszego zdrowia? Odpowiedź: mają mnóstwo przeciwutleniacza zwanego luteiną. To żółty pigment (w zielonych liściach pokrytych chlorofilem), którego prozdrowotne właściwości poznaliśmy dopiero niedawno. Dysponujemy przekonywającymi dowodami na jego dobroczynny wpływ na organizm.

Zapotrzebowanie

Przeciętny Amerykanin przyjmuje dziennie około 1 miligrama luteiny. Specjaliści zalecają tymczasem co najmniej od 4 do 6 miligramów dziennie.

JAK LUTEINA POPRAWIA ZDROWIE

Opóźnia starzenie się oczu: uznawana jest za potencjalnie najskuteczniejszy sposób ochrony oczu przed zwyrodnieniem plamki żółtej, która jest główną przyczyną utraty wzroku u starszych ludzi. Doniosłe duńskie badanie pokazało, że przyjmowanie dziennie przez trzy miesiące 10 miligramów estrów luteiny (specyficznej formy tego związku), o 22 procent zwiększyło grubość pigmentu w okolicy siatkówki, zwanej plamką żółtą, przypuszczalnie zmniejszając jej podatność na degenerację, a w konsekwencji utratę wzroku. Co więcej, harwardzcy badacze ustalili, że spożywanie 6 miligramów luteiny dziennie pod postacią pokarmów (około lA szklanki gotowanego szpinaku) zmniejszało ryzyko rozwoju zwyrodnienia plamki żółtej o 43 procent. Doktor Stuart Richter ze szpitala dla weteranów wojennych w Północnym Chicago odkrył rzecz jeszcze bardziej niesamowitą: jedzenie szpinaku smażonego w małej ilości tłuszczu cztery do siedmiu razy na tydzień przez trzy miesiące skutkowało nawet cofnięciem się niektórych wczesnych objawów choroby. Badania sugerują także, że dieta bogata w lute-inę zmniejsza od 20 do 50 procent ryzyko rozwoju zaćmy (zmętnienia soczewki).

Chroni przed nowotworami: badanie prowadzone wspólnie przez specjalistów koreańskich i naukowców z Uniwersytetu Tftsa wykazało radykalny, osiemdziesięcio ośmio procentowy spadek ryzyka rozwoju raka sutka u kobiet z najwyższym stężeniem luteiny we krwi. Badacze z Akademii Medycznej Uniwersytetu Utah odkryli, że u osób spożywających najwięcej luteiny (raptem 2,4 mg dziennie) prawdopodobieństwo wystąpienia raka okrężnicy było o 17 procent mniejsze niż u tych, które jadły jej najmniej (300 μg). Ogólnie rzecz ujmując, im więcej luteiny, tym mniejsza groźba raka.

Wysoki poziom tego związku łączy się także ze spadkiem ryzyka rozwoju raka prostaty, płuc i jajnika. U zwierząt luteina spowalniała nawet rozrost guzów piersi, a w badaniach laboratoryjnych in vitro powodowała obumieranie komórek nowotworowych. Naukowcy przypuszczają, że luteina blokuje procesy kancerogenne i stymuluje układ odpornościowy.

Zapobiega zakrzepom: profesor James H. Dwyer z Uniwersytetu Południowe) Kalifornii zmierzył grubość tętnic szyjnych 480 mężczyzn i kobiet w wieku średnim, i powtórzył pomiary półtora roku później. Odkrył, że stopień ich zgrubienia, który stanowi objaw przebiegających w organizmie procesów miażdżycowych i zakrzepowych, był największy u osób z najniższą zawartością luteiny we krwi. U pacjentów z najniższym stężeniem luteiny we krwi ściany tętnic były cztery razy grubsze niż u osób, których krew zawierała jej najwięcej. Wniosek: luteina przeciwdziała osadzaniu się blaszek miażdżycowych na ściankach naczyń. Przypuszczalna przyczyna: komórki skąpane w luteinie blokują zdolność przylegania do ścian naczyń cząsteczek złego cholesterolu LDL.

Opóźnia starzenie się płuc: osoby spożywające duże ilości luteiny mają młodsze płuca, pokazują wyniki badania przeprowadzonego w nowojorskim uniwersytecie stanowym Buffalo. Wysoka podaż luteiny skutkowała spowolnieniem procesów degeneracyjnych o rok do dwóch lat, co udowodniły standardowe badania wydolności oddechowej wykonane u 1616 mężczyzn i kobiet w wieku od 35 do 79 lat (wysokie spożycie witaminy E także poprawiało pojemność oddechową płuc). To odkrycie może być dosłownie na wagę życia i śmierci, ponieważ upośledzenie funkcji oddechowych zwiększa znacznie ryzyko zgonu, twierdzą badacze. I dodają: luteina zdaje się szczególnie istotna dla palaczy.

LUTEINA: ILE I SKĄD JĄ BRAĆ

NAJLEPSZE ŹRÓDŁA POKARMOWE	NA 1/2 SZKLANKI
Jarmuż	10,0 mg
Kapusta gotowana	7,7 mg
Szpinak surowy	3,3 mg
Szpinak gotowany	6,3 mg
Brokuły surowe	1,0 mg
Brokuły gotowane	1,7 mg
Brukselka gotowana	1,7 mg
Żółta kukurydza gotowana	1,2 mg

 

Żółtka jaj kurzych także zawierają niewielkie ilości luteiny (około 200 na żółtko). Ten typ luteiny jest szczególnie dobrze przyswajany przez ludzki organizm. Badanie Uniwersytetu Tuftsa pokazało, że jej poziom we krwi był o 200-300 procent większy po zjedzeniu żółtek niż szpinaku!

Suplementy: luteina jest także dostępna pod postacią tabletek. Specjaliści twierdzą, że dla osiągnięcia dobroczynnych skutków zaobserwowanych w badaniach oczu należy przyjmować ją w ilości od 4 do 10 mg dziennie – co stanowi równowartość od 1/4 do 1/2 szklanki gotowanego szpinaku.